CERRAHİ MASKELER  

Ameliyathanelerde ve tıbbi ortamlardaki cerrahi işlemler sırasında enfeksiyon etkenlerinin personelden hastalara ve hastalardan personele bulaşmasını sınırlamak amacıyla tasarlanmış maskelerdir.  TYPE I ,  TYPE II ve TYPE IIR olarak üç çeşide ayrılır.  Takan kişinin öksürmesi ya da hapşırması durumunda, ağızdan çıkan partiküllerin büyük bir bölümü maskede kalır ve çevreye yayılmaz.

Ameliyat maskesi ya da medikal maske olarak da adlandırılan cerrahi maskeler tek kullanımlık olup sterilizasyonu önerilmez. Etkinliği ancak bu şekilde garanti edilir. Ameliyat esnasında en geç iki saate bir değiştirilmelidir. Uzun süre takılması ya da tekrar kullanılması durumunda, koruyucu işlevini yitirmektedir.

Ancak korona salgınının yaygınlaştığı günümüzde cerrahi maskeler, sağlık çalışanları için artık yeterli koruma sağlamamaktadır. Bu nedenle doktor ve hemşireler, sadece ağız ve burnu değil, yüz ve gözleri de kaplayan özel solunum maskeleri ve siperlikler kullanmaktadır.

FFP MASKELERİ DAHA İYİ KORUYOR

İngilizce “Filtering Face Piece” ifadesinin kısaltması olan partikül filtreli yüz maskelerine verilen genel isimdir. Avrupa Birliği tarafından onaylanan maske standardı üç sınıftan oluşmaktadır: FFP1, FFP2 (N95) ve FFP3. Bu tür maskeler, elektrostatik kuvvetler sayesinde virüsleri bağlayan özel bir filtre keçesi içerir. Valfli veya valfsiz filtreleme çeşitleri mevcut olup genellikle güçlü selülozdan yapılmış tek kullanımlık bir yarı maskedir. Valfli maskeler, sadece takan kişiyi korur ve üçüncü kişilere koruma sağlamaz.

FFP1

FFP1 koruma  maskeleri, cerrahi maskelerden daha iyi olmakla birlikte virüslere karşı istenen korumayı sağlamaz. Bu maskeler daha çok kendilerini zararlı tozlardan ve aerosol adı verilen duman, sis ve sprey gibi etkilerden korumak isteyen zanaatkarlar için tasarlanmıştır. Marangozlar, inşaat işçileri ya da boyacılar gibi yoğun partikül altında çalışanlar için idealdir.

 

FFP2 (FFP2, N95, KN95, KF94 veya benzeri)

İnsan sağlığını tehdit eden, hava yoluyla taşınan ve solunum yollarıyla insan vücuduna nüfuz eden

tehlikelerden korunmak üzere solunum koruyucu maskeler uzun yıllardır kullanılmaktadır. Bu tehlikeler zararlı aerosoller, partiküller, biyolojik tehlikeler, kötü koku düzeyinde kimyasallar, toz, duman, sis, polen, küf, mantar, bakteri, virüs gibi etkenler ile salgın hastalık, kanser, pnömokonyoz, silikosiz, astım, alerji, solunum yolları enfeksiyonları gibi insan sağlığını tehdit eden zararlı etkenlerdir. Bazen tek kullanımlık maske veya yüz maskesi olarak adlandırılan solunum maskeleri, dünya çapında farklı ülkelerde çeşitli düzenleyici mevzuat ve standartlara tabidir. Bu standartlar, maskelerin bir standarda uygunluğunu sağlayabilmek adına gerekli olan bazı belirli fiziksel özellikleri ve performans özelliklerini belirtir.

Pandemi veya acil durumlarda, sağlık otoriteleri, solunum maskesi tavsiyeleri verirken genellikle bu standartlara atıfta bulunurlar, örneğin, uluslararası otorite olan belirli kurumlar “FFP2, N95, KN95, KF94 veya benzeri” solunum maskesi kullanması gerektiğini belirtirler.

Solunum maskelerine yönelik çoğu düzenleyici standart, birbirine benzer ancak aynı olmayan test yöntemlerine, koruma seviyelerine ve solunum maskesi koruma sınıflarına sahiptir. En yaygın kullanılan solunum maskesi sınıfı belirleyicisi filtreleme verimliliğidir. Bu, bir solunum cihazının kontrollü laboratuvar testinde belirli bir parçacığı filtreleme yeteneğidir. Standart gereksinimlerdeki benzerlikler nedeniyle, çeşitli ülkelerden ve bölgelerden gelen aşağıdaki solunum cihazı sınıflarının tümü yaklaşık% 94-95 filtrasyon verimliliğine sahiptir, %1 sızdırmazlık oluşturacak şekilde tasarlanmıştır ve çoğu kullanım için işlevsel olarak benzer olduğu düşünülebilir. Türkiye ve Avrupa Birliği için ürün testlerinde filtre geçirgenliği tek başına yeterli değildir. Filtre geçirgenliği testlerinin üzerine ilave testler

yapılarak Toplam İçe Doğru Sızdırma (TIL) değerine göre sınıflandırma yapılır ve tam güvenli maskelerin piyasaya arz edilmesi sağlanır.

• Türkiye ve Avrupa – FFP2 (EN149: 2001 + A1: 2009)

• ABD – N95, R95, P95 (NIOSH-42CFR84)

• Çin – KN95, KP95 (GB2626-2006)

• Kore – KF94 1. sınıf (KMOEL – 2017-64)

• Avustralya / Yeni Zelanda – P2 (AS / NZA 1716: 2012)

• Brezilya – PFF2 (ABNT / NBR 13.698-2011)z

• Japonya – DS2, DL2 (JMHLW-Bildirimi 214, 2018)

• Hindistan – BIS P2

 

FFP3 (N99)

FFP koruma sınıfı içinde FFP3 maskeler, en yüksek seviyede koruma sunan türdür. Hem sıvı hem de katı aerosolleri ve protein moleküllerini bloke edebilir. Öksürme ve hapşırma yoluyla yayılan virüs ve bakteriyel enfeksiyonları için FFP3 yüz maskeleri en etkin korumayı sağlar. Bu maskeler ayrıca laboratuvarlarda tehlikeli kimyasallarla çalışma esnasında da sıklıkla kullanılır. Doğru takılması durumunda asbest lifleri gibi çok tehlikeli tozlardan bile korur.

N99 olarak da nitelendirilen bu maskelerin, partiküllere karşı koruma oranı %99 düzeyindedir. Bu yüzden özellikle virüs bulaşmış hastalarla yakın temasa geçmek zorunda kalan sağlık çalışanları tarafından tercih edilir. Ancak tam koruma için FFP3 maske tek başına yeterli olmaz. Doktor ve hemşireler, ilave olarak koruyucu gözlük,siperlik ve eldiven takarlar, ayrıca tek kullanımlık önlük veya tulum giyerler.